Life+ Με τη συνεισφορά του χρηματοδοτικού μέσου LIFE+ της Ευρωπαϊκής Ένωσης
07-09-2024 19:47
LIFE11 ENV/GR/942 oLIVE-CLIMA

Γιατί;

Η καλλιέργεια της ελιάς αποτελεί μια από τις σημαντικότερες αγροτικές δραστηριότητες στην Ελλάδα από οικονομική, κοινωνική και οικολογική άποψη. Η σύγχρονη ελαιοκομία συχνά περιλαμβάνει εντατική διαχείριση των διαθέσιμων πόρων με δυσμενείς συνέπειες στο κόστος παραγωγής, στο περιβάλλον και στην ασφάλεια και ποιότητα των παραγόμενων τροφίμων.

Κατά τη διάρκεια των περασμένων δεκαετιών έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στην τεχνολογία, στα εφόδια και στην τεχνογνωσία που είναι διαθέσιμα για την γεωργία. Παρόλα αυτά ακόμα και στις μέρες μας οι αγρότες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον τομέα της θρέψης των φυτών με αποτέλεσμα να καταγράφονται μειωμένες αποδόσεις και αυξημένο κόστος παραγωγής.

Τα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζονται μέσα από το oLIVE CLIMA είναι τα παρακάτω:

 

Πλεόνασμα διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα – διάβρωση και ερημοποίηση

Το πρόβλημα αυτό παρουσιάζεται εντονότερο στη Νότια Ελλάδα όπου οι ελαιώνες υπάρχουν και αναπτύσσονται εδώ και 5.000 χρόνια και όπου δυστυχώς σημειώνεται – διαχρονικά – σημαντική αύξηση θερμοκρασίας. Τα ελαιόδεντρα, όντας αειθαλή, αδυνατούν να προστατέψουν το έδαφος από τη διάβρωση και την επακόλουθη ερημοποίηση. Έτσι, αρκετές περιοχές της Νότιας Ελλάδας αγγίζουν το όριο για μη αναστρέψιμη διαδικασία ερημοποίησης καθώς η περιεκτικότητα του εδάφους σε οργανικό άνθρακα φτάνει κάτω από 1.0%.

Η απώλεια θρεπτικών ισοσταθμίζεται με επιβλαβή για το περιβάλλον ανόργανα λιπάσματα

Η παραγωγή ελαιόλαδου σε συνθήκες χαμηλού οργανικού υλικού στο έδαφος είναι εξαρτώμενη από τη χρήση υψηλών ποσοστών ανόργανων λιπασμάτων, μεταξύ των οποίων ενώσεις αζώτου (N). Πρέπει να σημειωθεί ότι το ελαιόλαδο (C18H34O2) δεν περιέχει παρά μόνο ίχνη αζώτου, φωσφόρου και χλωριούχου καλίου καθώς τα στοιχεία αυτά δεν συντελούν στη δομή κανενός από τα βασικά συστατικά του. Έχει διαπιστωθεί ότι η δουλειά πεδίου της ελαιοπαραγωγής ευθύνεται για εκπομπές αερίων θερμοκηπίου καθ’όλη τη διάρκεια του κύκλου ζωής του ελαιόλαδου και αυτό οφείλεται μακράν στη χρήση λιπασμάτων.

Απώλεια αζώτου – εμπόδιο στην καθιέρωση της βιολογικής γεωργίας

Η απώλεια αζώτου μοιάζει να είναι ο βασικός περιοριστικός παράγοντας για την καθιέρωση της βιολογικής ελαιοκομίας στην Ελλάδα, δεδομένων της ανεπάρκειας και του υψηλού κόστους των αντίστοιχων λιπασμάτων (που γίνονται δεκτά από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 834/2007 για τη βιολογική παραγωγή και την επισήμανση των βιολογικών προϊόντων).

Καύση ξύλου – τοξικολογικά ζητήματα και περισσότερες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου

Πέρα από την απώλεια διοξειδίου του άνθρακα η καύση ξύλου αποτελεί προβληματική πρακτική επειδή εκλύει τοξικές ουσίες (μονοξείδιο του άνθρακα, βενζόλιο κ.α.).

Απόβλητα ελαιοτριβείων

Ένα σημαντικό ζήτημα σε όλες τις ελαιοπαραγωγικές περιοχές είναι η διάθεση των αποβλήτων των ελαιοτριβείων η οποία προκαλεί σοβαρή σημειακή ρύπανση σε έδαφος και νερό (ευτροφισμός) καθώς και δυσοσμία στην περιοχή λόγω των εκπομπών πολυφενολών.

Σύμφωνα με την αναθεωρημένη Κοινή Αγροτική Πολιτική αποτελεί προτεραιότητα σε Ευρωπαϊκό αλλά και Εθνικό επίπεδο η εφαρμογή οικονομικά βιώσιμων φιλοπεριβαλλοντικών συστημάτων αγροτικής διαχείρισης και καλλιεργητικών πρακτικών.

Σκοπός του έργου είναι η αξιοποίηση φυσικών υλικών για τη βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους και της παραγωγικότητας των ελαιώνων, τη μείωση του κόστους παραγωγής και της εκπομπής των αερίων του θερμοκηπίου με πολλαπλά οφέλη για την ελαιοκομία και το περιβάλλον.